മനുഷ്യ ശരീരം - ഹൃദയം

• മനുഷ്യ ശരീരത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു ആന്തരിക അവയവമാണ് ഹൃദയം.
• ശരീരത്തിലെ എല്ലാ ഭാഗങ്ങളിലേക്കും രക്തം ശുദ്ധീകരിച്ച് പമ്പ് ചെയ്യുകയാണ്‌ ഈ അവയവത്തിന്റെ പ്രധാന ധർമ്മം
• മനോ നിയന്ത്രണത്തിന്റെ പരിധിക്ക് പുറത്തുള്ള ഈ അവയവം മാംസപേശികൾ കൊണ്ട് നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു 
• ഏകദേശം 250ഗ്രാം മുതൽ 300ഗ്രാം വരെ തൂക്കമുണ്ടാവുന്ന ഹൃദയത്തിനു അവരവരുടെ മുഷ്ടിയോളം വലിപ്പമുണ്ടാകും
• ഹൃദയപേശിയുടെ പുറത്തെ ആവരണത്തെ "എപ്പിക്കാർഡിയം" എന്നും അതിനുള്ളിലെ സഞ്ചിയെ "പെരികാർഡിയം" എന്നും അതിനുള്ളിലെ മാംസപേശിയെ "മയോ കാർഡിയം" എന്നും  ഏറ്റവും ഉള്ളിലെ പാളിയെ "എൻഡൊകാർഡിയം" എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. 
• നാലു അറകളുള്ള മനുഷ്യ ഹൃദയത്തിന്റെ  മുകൾഭാഗത്തെ രണ്ട്‌ അറകളെ ഏട്രിയ അല്ലെങ്കിൽ ഓറിക്കിളുകൾ (auricles) എന്നും കീഴ്ഭാഗത്തു സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന അറകളെ വെന്‌ട്രിക്കിളുകള് (ventricles) എന്നും വിളിക്കുന്നു. 
• ഏറ്റവും ഭദ്രമായി പ്രകൃത്യാ സൂക്ഷിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന രണ്ട് അവയവങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഹൃദയം (മറ്റേത് തലച്ചോർ ആണ്). 
• ഹൃദയം വിശ്രമാവസ്ഥയിൽ ഓരോ മിനിറ്റിലും പുരുഷന്മാർക്ക് 70-72 തവണയും സ്ത്രീകൾക്ക് 78-82 തവണയും കുഞ്ഞുങ്ങളിൽ ഏകദേശം 130 പ്രാവശ്യവും സ്പന്ദിക്കുന്നുണ്ട്. 
• ഓരോ സ്പന്ദനത്തിലും ഹൃദയം ഏകദേശം 72 മില്ലീലിറ്റർ രക്തം പുറത്തേക്ക് പമ്പു ചെയ്യുന്നുണ്ട് 
• 1 മിനിറ്റിൽ ഏകദേശം 5 ലിറ്റർ. 
• ഓരോ ദിവസവും ശരാശരി 9800 ലിറ്റർ മുതൽ 12600 ലിറ്റർ വരെ രക്തം ഹൃദയം പമ്പ് ചെയ്യുന്നു
• ഹൃദയമാണ്‌ നട്ടെല്ലുള്ള ജീവികളിൽ ഭ്രൂണാവസ്ഥയിൽ വച്ച് ഉണ്ടാവുന്ന ആദ്യത്തെ അവയവം
• നാലു വാൽവുകളാണ് മനുഷ്യ ഹൃദയത്തിലുള്ളത്
• ഹൃദയത്തിൽ രക്തത്തിന്റെ ഒരു ദിശയിലേക്ക് മാത്രമുള്ള സഞ്ചാരം ഏക മുഖങ്ങളായ വാൽവുകളെ ആശ്രയിച്ചാണു നടക്കുന്നത്
• മൈട്രൽ വാൽവ്: ഇടതു എട്രിയത്തിന്റെയും ഇടതു വെൻട്രിക്കിളിന്റെയും ഇടയിൽ കാണുന്ന ഈ വാൽവിനു രണ്ടിതളുകലാണ് 
• ട്രൈക്കസ്പിഡ് വാൽവ്: വലത് എട്രിയത്തിന്റെയും വലത് വെൻട്രിക്കിളിന്റെയും ഇടയിൽ കാണുന്നു. വലത്തെ ഏട്രിയവും വെൻട്രിക്കിളും തമ്മിൽ ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന കവാടത്തിലെ ഈ വാൽവിനു മൂന്ന് ഇതളുകളാണുള്ളത്
• അയോർട്ടിക് വാൽവ് : മഹാധമനിയുടെ (അയോർട്ടയിലേക്കു തുറക്കുന്ന) കവാടത്തിന്റെ തുടക്കത്തിൽ കാണുന്ന അർദ്ധചന്ദ്രാക്രുതിയിലുള്ള ഈ വാൾവിനു മൂന്ന് ഇതളുകളാണുള്ളത്
• പൾമണറി വാൽവ് : ശ്വാസകോശ ധമനിയുടെ ( പൾമൊണറി ആർട്ടറിയുടെ ) തുടക്കത്തിൽ കാണുന്ന വാൽവിനെ 'പൾമൊണറി വാൽവ്' എന്നു വിളിക്കുന്നു. അർദ്ധചന്ദ്രാക്രുതിയിലുള്ള ഈ വാൾവിനു മൂന്ന് ഇതളുകളാണുള്ളത്
• ഹൃദയമിടിപ്പ് പരിശോധിക്കുന്നതിന് സ്റ്റെതോസ്കോപ്പ് എന്ന ഉപകരണം ഉപയോഗിക്കുന്നു.